
مرتضی اسماعیلپور - در علم روانشناسی مباحثی تحت عنوان دروغ اجباری یا دروغ پاتولوژیکال وجود دارد. دروغهای بیمار گون که بسیاری از روانشناسان معتقدند فارغ از انگیزه قبلی به نوعی نشان از امیال و آرزوهای آن بیمار است. افرادی که متوسل به دروغ اجباری و یا دروغ بیمار گون میشوند عمدتا رفتارشان ناشی از یک مشکل بزرگ همچون اضطراب، تروما و ترس است. در تفسیر و تحلیل این رویکرد نظر کارشناسان علم روانشناسی متفاوت است اما آنچه در نتیجه تفسیرها به طور مشترک دیده میشود این است که این نوع دروغها به جهت رسیدن به هدف مشخص و یا فرار از یک واقعیت دهشتناک دارد. دروغ بیمار گون نه تنها در میان کودکان که عمدتا جهت فرار از تنبیه مطرح میشود بلکه در میان بزرگسالان نیز مشاهده میشود.
اگر بخواهیم این بیماری را در رویکرد و منش مقامات جمهوریاسلامی ارزیابی کنیم با علائم کاملا مثبت و ثابتی روبرو خواهیم شد. روحالله خمینی پیش از ورود به ایران، در دهکده نوفل لوشاتو فرانسه دهها وعده دروغین داد که پس از نشستن بر کرسی قدرت هیچکدام از آنان اجرا نشد و اثبات شد که روحاله خمینی در تلاش جهت رسیدن به قدرت آن دروغها را مطرح کرد. دروغهای که به جهت کنترل دیگران و یا در ادامه دروغ قبلی بود.
طی چهل سال شهروندان ایرانی بارها و بارها سخنانی مبنی بر دروغ و یا تحریف واقعیت از زبان مسئولین جمهوری اسلامی شنیدند. رشد ضربالمثلهایی چون « دروغ میگوید چون کنتر نمیاندازد» و یا « یک روده راست ندارد» در انتساب به اخلاق مقامات جمهوری اسلامی بارها شنیده شده است.
سخنان ابراهیمرئیسی مبنی بر ارسال ۴۰۰ میلیون پیامک به علی خامنهای از همان دست دروغهای بیمار گون است که پس از انتشار ویدیو آن مخاطب ویدیو بلافاصله به دروغ بودن آن پی میبرد با این حال رئیس قوهقضائیه به دلیل خوی گرفتن با بیماری پاتولوژیکال از بیان آن بیمی ندارد. برای ابراهیم رئیسی بیان این دروغ عادی است و شهروندان ایرانی نیز به شنیدن این دروغها عادت کردند اما رفته رفته ذهن شهروندان در ایران با پرسشگری روبرو شده است. مخاطب در اولین واکنش به این سخنان میگوید، چطور ۴۰۰ میلیون بار به فردی پیامک ارسال شده که حامیان او در اقلیت مطلق به سر میبرند و یا اصلا شماره موبایل علی خامنهای که هیچ رد و نشانی از آن نیست چگونه میزبان ۴۰۰ میلیون پیامک بوده است؟ به باوری میتوان گفت رئیسی صرفا از امیال و آرزوهایش سخن گفته و در واقعیت چنین امری حتی در میزان ۴۰۰ پیامک نیز صورت نگرفته چه برسد به ۴۰۰ میلیون بار و یا رئيسی با اطلاع از عدم مشروعیت خامنهای عددی را انتخاب کرده که بیش از وسعت جمعیت ایران است پس تمامی مردم ایران نگران سلامتی شخص اول مملکت هستند. ابراهیم رئیسی به دلیل ترس از سرنگونی حکومت سخنی را مطرح میکند که خود نیز میداند یک دروغ بزرگ است.
دروغی به وسعت صداوسیما
حکومت جمهوریاسلامی با در اختیار داشتن تریبون انحصاری صداوسیما یکی از مهمترین مراکز پروپاگاندا و دروغپردازی را در اختیار دارد. حکومتی که به مدد این مرکز اطلاعرسانی مهم، آمارهای ساختگی و چندگانه خود را نشر میدهد و همواره مانع از انتشار واقعیت موجود میشود.
نظام جمهوریاسلامی به جهت حفظ وضعیت موجود و مقابله با براندازی جمهوریاسلامی در تلاش است تا گروه سنتی و قشر نسبتا ناراضی جامعه را حفظ کند و به همین دلیل با انتشار اخبار و اطلاعات کاملا دروغ سعی در حفظ حمایت نسبی آنان دارد.
آمار درخصوص بیکاری، سانسور، وضعیت معیشتی، آلودگی هوا، فیلترینگ، پارازیت، آزادی مذهب و بیان و صدها مورد دیگر از جمله مواردیست که حکومت به دلیل نگرانی از شکلگیری پتانسیلهای اعتراضی دست به تحریف زده و متوسل به دروغهای اجباری میشود.
ساخت برنامههای کاملا تحریف شده و یا سریالهای مملو از اغراق در جهت نمایش قدرت حکومت نیز در مسیر رفع نگرانی مقامات جمهوریاسلامیست که از طریق این رویکرد تلاش دارند تا ضعف خود در مقابل قدرت مردم را مخفی کنند.
آمارهای تخیلی
ادارات دولتی و مراکز آمارگیری همسو با پروپاگاندای حکومت، آمار در تضاد با واقعیت را منتشر میکند. استناد به گروههای خاص و حامی حکومت و سانسور واقعیت و مخالفان رژیم منجر به خروجی آمارهای غلط و تحریفشده میشود. این سازمانها آمارهای خود را در خروجی رسانههای جمعی و شبکهاجتماعی گذاشته و در یک همکاری دستهجمعی متوسل به دورغ بیمار گون میشوند. این دروغها بنا بر اجبار و دستور مقامات ارشد جمهوریاسلامی منتشر میشود.
دروغ و شایعه
بخش دیگری از سیستم جمهوریاسلامی متوسل به انتشار شایعات و اکاذیب تولید شده از سوی سیستم پروپاگانداری جمهوری اسلامی هستند. شایعاتی که در آن رگهای دروغ و دروغپردازی نمایان است. در این مرحله حکومت مطالب را به شکل شایعه تولید میکند که البته این شایعات از پایه بیاساس هستند و ریشه آن تهی از اثبات است، با این وجود حکومت با هدف از پیش تعیین شده آنان را به شکلی نشر میدهد که در نهایت به نفع حکومت تمام شود. شایعهسازان به دلیل اضطراب و نگرانی از موضوعی مشخص در تقابل با آن دست به شایعه سازی میزند. شایعات که از طریق بازوهای تبلیغاتی حکومت به سرعت قابل تاملی در کل جامعه نشر پیدا میکند. حکومت طی چهل سال همواره شایعه خطر بمباران ایران را نشر داده تا از این طریق به بلندپراوزی و ولخرجیهای نظامی و همچنین اختلاس سرداران سپاه توجیه داشته باشد. این شایعات، تبعات و اثرات متعددی دارد. بهانهی جهت سرکوب و همچنین دلیلی بر شدت گرفتن حکومت به سمت نظامیگری است.